Przy tworzeniu nowego archiwum najpierw należy wybrać format archiwum. Format ZIP może być dogodny jedynie wtedy, gdy nie mamy pewności, że odbiorca archiwum posiada program WinRAR.
W przeciwnym razie zalecany jest wybór formatu RAR, który obsługuje więcej funkcji i zapewnia wyższą kompresję. W celu zapoznania się z cechami obu formatów należy przeczytać temat „RAR versus ZIP”.
Bez względu na dokonany wybór formatu następnym krokiem jest wybór metody kompresji. Program obsługuje sześć metod kompresji: „Bez kompresji”, „Najszybsza”, „Szybka”, „Normalna”, „Dobra” i „Najlepsza”. Metoda „Najlepsza” umożliwia uzyskanie najwyższego stopnia kompresji, lecz jest najwolniejsza, metoda „Najszybsza” kompresuje słabo, ale jest bardzo szybka. Metoda „Bez kompresji” łączy pliki w archiwum bez kompresji. Jeżeli tworzone archiwum jest przeznaczone do dystrybucji lub do przechowywania plików przez długi okres czasu, zaleca się użycie „Najlepszej” metody, aby możliwie maksymalnie zredukować rozmiar plików. Jeżeli jednak archiwum jest codzienną kopią bezpieczeństwa, najlepiej wybrać „Normalną” metodę.
Jeżeli wybranym formatem archiwum jest ZIP, na tym etapie kończą się przygotowania do utworzenia archiwum.
Archiwa RAR posiadają jeszcze jedną opcję zwiększającą stopień kompresji danych – archiwizowanie „ciągłe”. Ten tryb archiwizacji opisany jest szerzej w temacie poświęconemu archiwom ciągłym, tutaj znajdzie się jedynie krótkie podsumowanie. Tryb „ciągły” służy maksymalnemu zwiększeniu stopnia kompresji, tryb zwykły służy szybszej archiwizacji i zmniejszeniu strat w przypadku uszkodzenia archiwum.
W niektórych przypadkach szczegółowe dostosowanie kompresji jest możliwe w oknie dialogowym „Zaawansowane parametry kompresji” (Nazwa i parametry archiwum/Zaawansowane/ przycisk: Kompresja). Zwykle korzystanie z tych opcji nie jest konieczne.
To wszystkie ustawienia główne, decydujące o jakości i szybkości kompresji. Nie ma konieczności dostosowywania ich za każdym razem przed archiwizacją, wystarczy ustawić opcje domyślne w domyślnym profilu kompresji, który może zostać utworzony w dialogu ustawień kompresji a następnie zmieniać tylko niektóre z nich w dialogu „Nazwa i parametry archiwum”. Można też użyć atrybutów wiersza poleceń w przypadku uruchamiania programu WinRAR w trybie wiersza poleceń.